Nằm trong khuôn khổ Kế hoạch hành động quốc gia để chống lại sự kháng thuốc kháng sinh, cũng như thúc đẩy các chính sách mới đã được ban hành tại Việt Nam liên quan tới giảm sử dụng kháng sinh trong chăn nuôi, chuỗi dự án ROADMAP kết hợp các bên liên quan đã triển khai những nghiên cứu điển hình về chăn nuôi và sử dụng kháng sinh ở Việt Nam. Vào ngày 24/5/2022, Hội nghị công bố những kết quả nghiên cứu ban đầu đã được tổ chức tại Viện Thú y Quốc gia, 86 Trường Chinh, Đống Đa, Hà Nội.

Một trong những dự án nổi bật của chuỗi dự án ROADMAP được thực hiện bởi  CIRAD, thuộc đại học Montellier, Pháp và CIRAD Việt Nam; kết hợp với Khoa Khoa học xã hội và Trung tâm Nghiên cứu đa ngành về Phát triển nông nghiệp nông thôn thuộc Học viện Nông nghiệp Việt Nam nhằm phát triển với các chiến lược hiệu quả để giảm kháng kháng sinh trong chăn nuôi gà ở Việt Nam. Nghiên cứu đã chỉ ra các yếu tố tác động trong quá trình ra quyết định sử dụng kháng sinh của nông dân, phân tích các rào cản và động lực của các bên liên quan và xác định các phương pháp để xây dựng các chiến lược phù hợp để giảm sử dụng kháng sinh. Nghiên cứu này đã lập bản đồ động lực giữa các tác nhân của chuỗi giá trị thuốc thú y và xác định những tắc nghẽn trong việc thực hiện các chính sách sử dụng kháng sinh mới này. Dựa trên phân tích chuyên đề, mỗi người tham gia được xác định về mức độ hợp pháp, nguồn lực, kết nối và quyền lực của họ trong chuỗi giá trị và các rào cản và động lực để thực hiện đã được xác định như biểu đồ sau:

 

Từ việc lập bản đồ chuỗi giá trị thuốc thú y, các nghiên cứu nhận thấy rằng việc tham gia vào quá trình lập pháp sẽ cải thiện tuân thủ quy định của các bên liên quan. Sự khác biệt về quy mô kinh doanh, tình trạng pháp lý và nguồn lực do các bên liên quan nắm giữ tạo ra hiệu suất khác nhau trong việc thực hiện các quy định sau đó tạo ra khoảng cách giữa quy định và thực tế. Ví dụ, các công ty lớn thường có xu hướng tuân thủ các quy định pháp luật liên quan tới sử dụng kháng sinh trong chăn nuôi tốt hơn các bên liên quan khác địa phương, đặc biệt  người chăn nuôi hoặc thú y viên – những người không có sự tham gia tích cực trong quy trình xây dựng chính sách. Bên cạnh đó, nghiên cứu cũng chỉ ra các quy định còn thiếu sự kết nối thực tế, điều này dẫn đến việc các tác nhân trong chuỗi thiếu kiến thức và một số kĩ năng cần thiết để thực hiện quy định một cách hiệu quả. Điều này có thể được giải thích bởi sự thiếu kết nối giữa các chính sách các nhà sản xuất và các trang trại quy mô vừa và nhỏ. Phương pháp để bù đắp khoảng trống trong thực thi chính sách này là nâng cao năng lực của thú y cấp tỉnh các phòng ban và bao gồm cả hợp tác xã của nông dân trong quá trình này.

Tóm lại, phát triển các chính sách mới là bước đầu tiên hướng tới việc sử dụng kháng sinh thận trọng hơn trong chăn nuôi, tuy nhiên, để đạt được một thay đổi thiết thực đòi hỏi phải nâng cao năng lực của các cơ quan nhà nước, hợp tác giữa các lĩnh vực và cũng phải được kết hợp với các giải pháp khác được phát triển tại địa phương như các kênh bán hàng cho chăn nuôi gà giảm sử dụng kháng sinh.

Nguyễn Thị Minh Khuê, Khoa KHXH

Nằm trong khuôn khổ Kế hoạch hành động quốc gia để chống lại sự kháng thuốc kháng sinh, cũng như thúc đẩy các chính sách mới đã được ban hành tại Việt Nam liên quan tới giảm sử dụng kháng sinh trong chăn nuôi, chuỗi dự án ROADMAP kết hợp các bên liên quan đã triển khai những nghiên cứu điển hình về chăn nuôi và sử dụng kháng sinh ở Việt Nam. Vào ngày 24/5/2022, Hội nghị công bố những kết quả nghiên cứu ban đầu đã được tổ chức tại Viện Thú y Quốc gia, 86 Trường Chinh, Đống Đa, Hà Nội.

Một trong những dự án nổi bật của chuỗi dự án ROADMAP được thực hiện bởi  CIRAD, thuộc đại học Montellier, Pháp và CIRAD Việt Nam; kết hợp với Khoa Khoa học xã hội và Trung tâm Nghiên cứu đa ngành về Phát triển nông nghiệp nông thôn thuộc Học viện Nông nghiệp Việt Nam nhằm phát triển với các chiến lược hiệu quả để giảm kháng kháng sinh trong chăn nuôi gà ở Việt Nam. Nghiên cứu đã chỉ ra các yếu tố tác động trong quá trình ra quyết định sử dụng kháng sinh của nông dân, phân tích các rào cản và động lực của các bên liên quan và xác định các phương pháp để xây dựng các chiến lược phù hợp để giảm sử dụng kháng sinh. Nghiên cứu này đã lập bản đồ động lực giữa các tác nhân của chuỗi giá trị thuốc thú y và xác định những tắc nghẽn trong việc thực hiện các chính sách sử dụng kháng sinh mới này. Dựa trên phân tích chuyên đề, mỗi người tham gia được xác định về mức độ hợp pháp, nguồn lực, kết nối và quyền lực của họ trong chuỗi giá trị và các rào cản và động lực để thực hiện đã được xác định như biểu đồ sau:

 

Từ việc lập bản đồ chuỗi giá trị thuốc thú y, các nghiên cứu nhận thấy rằng việc tham gia vào quá trình lập pháp sẽ cải thiện tuân thủ quy định của các bên liên quan. Sự khác biệt về quy mô kinh doanh, tình trạng pháp lý và nguồn lực do các bên liên quan nắm giữ tạo ra hiệu suất khác nhau trong việc thực hiện các quy định sau đó tạo ra khoảng cách giữa quy định và thực tế. Ví dụ, các công ty lớn thường có xu hướng tuân thủ các quy định pháp luật liên quan tới sử dụng kháng sinh trong chăn nuôi tốt hơn các bên liên quan khác địa phương, đặc biệt  người chăn nuôi hoặc thú y viên – những người không có sự tham gia tích cực trong quy trình xây dựng chính sách. Bên cạnh đó, nghiên cứu cũng chỉ ra các quy định còn thiếu sự kết nối thực tế, điều này dẫn đến việc các tác nhân trong chuỗi thiếu kiến thức và một số kĩ năng cần thiết để thực hiện quy định một cách hiệu quả. Điều này có thể được giải thích bởi sự thiếu kết nối giữa các chính sách các nhà sản xuất và các trang trại quy mô vừa và nhỏ. Phương pháp để bù đắp khoảng trống trong thực thi chính sách này là nâng cao năng lực của thú y cấp tỉnh các phòng ban và bao gồm cả hợp tác xã của nông dân trong quá trình này.

Tóm lại, phát triển các chính sách mới là bước đầu tiên hướng tới việc sử dụng kháng sinh thận trọng hơn trong chăn nuôi, tuy nhiên, để đạt được một thay đổi thiết thực đòi hỏi phải nâng cao năng lực của các cơ quan nhà nước, hợp tác giữa các lĩnh vực và cũng phải được kết hợp với các giải pháp khác được phát triển tại địa phương như các kênh bán hàng cho chăn nuôi gà giảm sử dụng kháng sinh.

Nguyễn Thị Minh Khuê, Khoa KHXH