XÁC ĐỊNH GIUN TRÒN RHABDITELLA (RHABDITIS) AXEI TRONG MẪU PHÂN TIÊU CHẢY CỦA BỒ CÂU NHÀ (COLUMBA LIVIA)

XÁC ĐỊNH GIUN TRÒN RHABDITELLA (RHABDITIS) AXEI TRONG MẪU PHÂN TIÊU CHẢY CỦA BỒ CÂU NHÀ (COLUMBA LIVIA)

Nguyễn Thị Hoàng Yến^1*, Nguyễn Thị Lan Anh ¹Bộ môn Ký sinh trùng, Khoa Thú y, Học viện Nông nghiệp Việt Nam

Tính cấp thiết Rhabditis (Rhabditella) axei là giun tròn thường sống tự do trong đất, trên các chất hữu cơ mục nát. Tuy nhiên nó đã được tìm thấy trong phân và nước tiểu của người, chó, gà, chồn, động vật nhai lại và lợn. Các trường hợp người bị nhiễm là do phơi nhiễm với chất thải ô nhiễm hoặc nước uống bị ô nhiễm. Sự di hành của giun tròn này trong cơ thể người có thể dẫn đến các biểu hiện như nước tiểu có lẫn máu, tiêu chảy, tăng bạch cầu ái toan. Động vật bị nhiễm hầu như không có bất kỳ biểu hiện nào, ngoại trừ có dấu hiệu bất thường về hô hấp ở chó, tiêu chảy ở lợn con, viêm tai ở động vật nhai lại. T Mục đích nghiên cứu Trong nghiên cứu này chúng tôi báo cáo một trường hợp xác định Rhabditella axei bằng kỹ thuật PCR và giải trình tự gen trong mẫu phân tiêu chảy của chim bồ câu nhà nuôi tại trang trại. Phương pháp nghiên cứu:

• Mẫu phân tiêu chảy của chim bồ câu được gửi tới phòng thí nghiệm trọng điểm công nghệ sinh học, Khoa thú y, Học viện Nông nghiệp Việt Nam. Phân được xét nghiệm bằng phương pháp phù nổi và gạn rửa sa lắng.
• Phương pháp chiết tách DNA: giun tròn thu được bằng phương pháp xét nghiệm phân được chiết tách DNA bằng phương pháp kiềm hóa sử dụng NaOH 50 mM và Tris-HCl (pH 8.0).
• DNA được nhân lên bằng phản ứng PCR với cặp mồi được tham khảo từ nghiên cứu của Nagayasu & cs. (2017).
• Sản phẩm PCR được giải trình tự gen và định loài.

Kết quả chính:

• Phương pháp xét nghiệm phân đã xác định được giun tròn mang đặc điểm của bộ giun lươn (Rhabditida) với thực quản đặc trưng với hai phần phình
• Kết quả phản ứng PCR đã nhân lên được đoạn gen 18S rDNA có kích thước hơn 900 bp.
• Kết quả giải trình tự gen và xây dựng cây phát sinh loài đã xác định được giun tròn này là Rhabditella axei.

Kết luận Đây là nghiên cứu đầu tiên xác định giun tròn Rhaditella axei trong mẫu phân tiêu chảy của chim bồ câu nuôi tại trang trại. Mặc dù chưa có đủ bằng chứng về sự ký sinh của giun tròn này trong ruột bồ câu, cũng như còn đường truyền giun tròn này sang bồ câu. Tuy nhiên, việc phát hiện ra giun tròn này trong mẫu phân của bồ câu là lời cảnh báo về nguy cơ truyền giun tròn này sang người, đặc biệt là những người làm công tác vệ sinh chuồng trại tại trang trại. Từ khóa: Rhabditella axei, mẫu phân tiêu chảy, chim bồ câu