Giới thiệu: Vi-rút gây bệnh thiếu máu truyền nhiễm trên gà (chicken anemia virus – CAV) phân bố phổ biến và gây ảnh hưởng không nhỏ tới ngành chăn nuôi gà trên thế giới. Nghiên cứu ở Miền Bắc Việt Nam trước đây cho thấy có một tỉ lệ lớn gà mang huyết thanh dương tính với bệnh.
Mục đích nghiê cứu: Nhằm xác định tỉ lệ mắc bệnh ở gà thịt và gà sinh sản nuôi tại 11 tỉnh ở Miền Bắc Việt Nam và xác định đặc điểm phân tử của các chủng CAV phân lập được.
Phương pháp nghiên cứu: Trong nghiên cứu này, 330 mẫu phủ tạng đã được thu thập từ gà tại 11 tỉnh thành miền Bắc Việt Nam. Phương pháp real-time PCR được sử dụng để xác định CAV DNA trong các mẫu thu được.
Kết quả: 157/330 (47,58%) mẫu được xác định dương tính với CAV bằng phương pháp real-time PCR. Trong đó, tỷ lệ nhiễm cao ở nhóm gà 2–3 tuần tuổi (61,43%), cao hơn (p< 0,05) các nhóm gà 4 – 11 (44.83%), và 12 – 28 (35.71%) tuần tuổi. 9 trình tự gen của vùng mã hóa tổng hợp protein của 9 chủng CAV đã được giải mã và phân tích. Kết quả cho thấy, 9 chủng CAV được phân loại vào 3 genotype (II, III, và V), và 3 phụ genotype IIIa, IIIb, và IIIc. Các chủng CAV trong nghiên cứu này đều không phải chủng vi-rút vắc-xin. Các chủng CAV có quan hệ gần gũi về mặt di truyền với các chủng phân lập từ Trung Quốc, Đài Loan, và Mỹ. Phân tích tái tổ hợp cho thấy, genotype mới (genotype V) được tạo ra bằng cách tổ hợp gen giữa chủng vi-rút thuộc genotype II và IIIc.
Kết luận: Trong nghiên cứu này, gà con với biểu hiện kém tăng trọng có thể bị nhiễm CAV với tỷ lệ cao. Điều này có thể do gà mẹ không được sử dụng vắc-xin bị nhiễm CAV, sau đó truyền qua cho gà con. Các chủng CAV lưu hành trên gà ở miền Bắc Việt Nam với nhiều genotype và phụ genotype. Genotype mới được tạo ra bằng sự tái tổ hợp giữa chủng CAV thuộc genotype II và IIIc. Cần tiến hành nghiên cứu thêm để hiểu các cơ chế tiến hóa có thể có tác động lên CAV và cải thiện việc kiểm soát lây nhiễm CAV trong chăn nuôi gà ở Việt Nam.
Từ khóa: CAV, gà, genotype
Đường link bài báo: https://link.springer.com/article/10.1007/s11262-019-01686-8
Đồng Văn Hiếu
Khoa Thú y, Học viện Nông nghiệp Việt Nam
English