NHẬN BIẾT VÀ ĐIỀU TRỊ BỆNH NEWCASTLE Ở GÀ (BỆNH GÀ RÙ)

NHẬN BIẾT VÀ ĐIỀU TRỊ BỆNH NEWCASTLE Ở GÀ (BỆNH GÀ RÙ)

Bệnh Newcastle ở gà hay có tên gọi khác là bệnh gà rù, bệnh tân thành gà,… Đây là một bệnh truyền nhiễm do virus gây nên với các triệu chứng như phân xanh, khó thở, dáng đi siêu vẹo,… Bệnh lây lan nhanh chóng, nếu không phát hiện kịp thời có thể gây chết 100% gây thiệt hại lớn cho trang trại chăn nuôi

Hình ảnh bệnh Newcastle ở gà

Nguyên nhân gây bệnh Newcastle

Nguyên nhân gây bệnh gà rù là do virus Newcastle là một loại RNA virus, thuộc nhóm Paramyxovirus gây nên. Loại virus này có thể gây bệnh ở tất cả các loại gia cầm như vịt, ngan, ngỗng,… và chúng xuất hiện ở các giống gà khác nhau, từ gà nhà, gà công nghiệp, gà chọi, gà đá.

Biểu hiện của bệnh Newcastle ở gà

Thời gian ủ bệnh Newcastle từ 3 -5 ngày, cá biệt chỉ 2 ngày nhưng cũng có trường hợp dài hơn một tuần.

Bệnh tiến triển theo 3 thể chính: thế quá cấp tính, thể cấp tính, thể mạn tính.

Thể quá cấp tính chỉ xuất hiện ở đầu ổ dịch, bệnh tiến triển nhanh, gà chết chỉ trong vài giờ.

Thể quá cấp tính

Gà ủ rũ, xù lông
Lây lan mạnh, tỷ lệ chết 100% sau vài giờ bị nhiễm bệnh
Ho, thở gấp, phân lẫn máu, đầu nghẹo sang một bên
Sưng phù đầu, mào tích tím tái
Có triệu chứng thần kinh, đi đứng không vững, mổ không trúng thức ăn
Giảm đẻ, vỏ trứng mềm
Bệnh tích chủ yếu tập trung ở đường tiêu hóa
Xuất huyết dọc ống tiêu hóa: thực quản, dạ dày, ruột, hạch màng treo ruột và lỗ huyệt
Niêm mạc khí quản và mũi có dịch rỉ viêm cata, xuất huyết lấm chấm
Teo trứng, buồng trứng sung huyết
Não xuất huyết
Gà sốt cao 42,5 – 43^oC

Thể cấp tính

Dịch bùng phát đột ngột, tốc độ lây lan nhanh
Tỷ lệ đẻ giảm, giảm ăn, chất lượng trứng giảm
Có triệu chứng thần kinh, nghẹo đầu, đi lòng vòng, co giật, không mổ trúng thức ăn
Gà sốt cao 42,5 – 43^oC
Tiêu chảy phân xanh, ho, tỷ lệ chết cao lên đến 100%

Thể mạn tính

Xuất hiện ở cuối ổ dịch với các triệu chứng do rối loạn thần kinh. Trước đây chưa có thuốc đặc trị phải sử dụng vaccine tiêm vào đàn gà những con còn sống sót cũng có biểu hiện tương tự.
Do bị tổn thương tiểu não nên gà bị bệnh có những hành vi bất thường, gà chết do đói, mổ không trúng thức ăn
Đối với gà đẻ, tỷ lệ đẻ giảm
Bệnh kéo dài vài ngày hoặc vài tuần

Gà bị chảy nước mắt, ủ rũ khi bị bệnh Newcastle

Bệnh tích của gà bị mắc bệnh niu cát xơn

Khi mổ khám gà mắc bệnh Newcastle có nhiều bệnh tích điển hình.Trường hợp gà mắc bệnh ở thể quá cấp tính bệnh tích không rõ ràng, chỉ thấy những xuất huyết ở ngoại tâm mạc, niêm mạc đường hô hấp.

– Ở thể cấp tính xác chết của gà gầy; mào, yếm tím bầm.

Xoang mũi và miệng chứa nhiều dịch nhớt đục.
Niêm mạc miệng, hầu, họng, khí quản xuất huyết, viêm và phủ màng giả fibrin

– Bệnh tích điển hình tập trung ở đường tiêu hóa:

Niêm mạc dạ dày tuyến xuất huyết tại đỉnh của lỗ tuyến tiêu hóa. Nhiều trường hợp bệnh nặng hiện tượng xuất huyết thành dải ở trên và dưới của dạ dày tuyến.
Dạ dày cơ dưới lớp sừng keratin cũng bị xuất huyết.

– Niêm mạc ruột non xuất huyết, viêm cata trong giai đoạn đầu. Giai đoạn sau các hạch lympho ở ngã ba manh tràng bị viêm loét thậm chí loét hình cúc áo.

– Gan chỉ có một số điểm hoại tử màu vàng nhạt.

– Dịch hoàn, buồng trứng bị xuất huyết thành từng vệt, từng đám.

– Xuất huyết ở màng thanh dịch như bao tìm, xoang ngực, bề mặt xương ức.

– Não viêm xuất huyết.

Chẩn đoán bệnh gà rù – Newcastle

Chẩn đoán phát hiện bệnh gà rù là bước quan trọng giúp người nuôi xác định rõ bệnh để có biện pháp phòng trị hiệu quả. Chúng ta có thể chẩn đoán bằng các cách sau:

Dựa vào triệu chứng lâm sàng và bệnh tích đặc trưng.
Phản ứng huyết thanh học: Phản ứng HA, HI và phản ứng trung hòa.
Phản ứng kháng thể huỳnh quang cho kết quả nhanh nhất.

Phòng bệnh Newcastle ở gà

Bệnh Newcastle có khả năng lây lan nhanh chóng nên việc phòng bệnh cần được người nuôi thực hiện để đảm bảo đàn gà luôn khỏe mạnh bằng các biện pháp giữ gìn vệ sinh môi trường và tiêm phòng vaccine, bổ sung thuốc bổ nhằm tăng sức đề kháng cho vật nuôi.

Vệ sinh trang trại

Định kỳ vệ sinh, khử trùng, sát trùng chuồng trại và dụng cụ chăn nuôi bằng vôi bột hoặc các loại thuốc sát trùng chuyên dụng.
Nên trộn chất độn chuồng cùng với men vi sinh công dụng hút ẩm, giảm khí độc thải ra từ quá trình phân hủy phân gà và ức chế mầm bệnh.
Thường xuyên cọ rửa máng ăn, máng uống chuyên cho gà.
Kiểm soát ra vào chặt chẽ của trang trại, ngăn gia cầm tiếp xúc với mầm bệnh.
Nhập gà về cách ly 10 ngày trước để theo dõi

Phòng bệnh bằng vaccine Newcastle

Tiêm phòng vaccine cho gà đầy đủ để đàn gà được bảo hộ tốt nhất.
Vaccine vô hoạt ít sử dụng do khả năng sản sinh miễn dịch kém.
Hiện nay vaccine nhược độc được sử dụng phổ biến ở nước ta để phòng bệnh Newcastle cho gà vì dễ dàng sử dụng (cho uống, nhỏ mắt, nhỏ mũi), khả năng bảo hộ đàn gà tốt.

Việc phòng bệnh Newcastle cho gà bằng vaccine được thực hiện rất sớm (từ 5-10 ngày tuổi tùy thuộc từng loại vaccine) do khoảng thời gian này kháng thể mẹ truyền cho gà con bắt đầu giảm, gà con mất dần sự bảo hộ khỏi bệnh Newcastle. 10-14 ngày sau nhắc lại vaccine cho gà để nâng cao hiệu quả phòng bệnh.

Thuốc bổ trợ cho gà

Trong quá trình nuôi gà để giảm thiểu thiệt hại của các yếu tố stress của môi trường cũng như giúp gà lớn nhanh, giảm tỷ lệ FCR ta cần bổ sung các loại thuốc bổ cho gà. Các loại thuốc bổ thường sử dụng: Vitamin C, A, D, E, K, thuốc bổ thận Lesthionin, điện giải Bcomplex,..

4.Cách trị bệnh gà rù (Newcastle)

Trước đây khi chưa có thuốc đặc trị bệnh Newcastle nên phải tiêm vaccine và đàn gà đang mắc bệnh.

Cách điều trị này hiệu quả không cao với tỷ lệ chết có thể lên đến 50 – 70% đàn gà. Những con gà không chết vì bệnh Newcastle có di chứng thần kinh mổ không trúng thức ăn và cuối cùng là chết vì đói. Những con không chết chậm lớn mặc dù tiêu tốn nhiều thức ăn và thuốc bổ.

Hiện nay đã có thuốc đặc trị bệnh Newcastle với tỷ lệ chết từ 5 – 20% đàn gà (phụ thuộc và thời gian phát hiện bệnh để can thiệp).

Khi phát hiện đàn gà mắc bệnh Newcastle, sử dụng ngay kháng thể Newcastle để điều trị. Trong vòng 24 – 48h sau khi sử dụng kháng thể Newcastle gà sẽ không còn chết bởi bệnh Newcastle. Chính vì vậy việc chẩn đoán nhanh chính xác gà mắc bệnh gì là hết sức quan trọng, khi để lâu gà sẽ chết nhiều hơn, thiệt hại lớn hơn.

Bệnh Newcastle ở gà là căn bệnh phổ biến và thường gặp ở nhiều trại nuôi. Phát hiện bệnh càng sớm càng nâng cao hiệu quả điều trị bệnh. Do đó, để giảm thiểu thiệt hại và tỷ lệ tử vong thì các chủ trang trại cần thực hiện nghiêm ngặt quy trình phòng bệnh, tiêm phòng đầy đủ, định kỳ xét nghiệm chẩn đoán bệnh trên gà để chủ động điều trị.